PTSS is een veel gehoorde psychische aandoening op het moment dat een veteraan problemen ondervind na een uitzending. Ik ben er van overtuigd dat de angst voor een “PTSS stempel” een deel van de veteranen die problemen ervaren weerhoudt hulp te gaan zoeken. Angst voor de reactie van hun omgeving of angst voor carrière schade. Je bent gezond of je hebt PTSS, punt. Geen middenweg. Het heet tenslotte niet voor niks het PTSS protocol…
Ik heb geen PTSS. Ik heb Moral Injury.
Ik kreeg deze diagnose en was enorm opgelucht, geen PTSS…. Geen idee wat Moral Injury inhield maar ik had geen PTSS. Opluchting ging snel over in zorgen maken. Wat heb ik nou eigenlijk…
Uiteindelijk heb ik een lange periode nodig gehad om het te accepteren. Moral Injury. Kom ik hier vanaf? geen idee. De 1 roept ja de ander roept nee. Het verschil tussen PTSS en Moral Injury is voor mij lange tijd onduidelijk geweest. Op een Moral Injury Symposium hebben we Tine Molendijk leren kennen. Tine is Antropoloog en heeft voor ons geprobeerd in klare taal uit te leggen wat Moral Injury is in vergelijking met PTSS. 
Opmerkingen:
- Voorbeelden oorzaken PTSS: op een IED rijden, een TIC meemaken, verliezen van een maat, zelf gewond raken, gegijzeld worden, voor een lange tijd grote dreiging en adrenaline voelen.
- Voorbeelden oorzaken Moral injury: zware keuzes met grote gevolgen moeten maken, iets doen of meemaken waarvoor je je verantwoordelijk voelt, uit wraak of onverschilligheid mensen pijn doen, je verraden voelen, je gebruikt voelen, je in de steek gelaten voelen.
- Sommige klachten die vallen binnen ‘PTSS’, vallen ook binnen ‘Moral injury’. Verschillende gebeurtenissen kunnen namelijk tot dezelfde soort klachten leiden. Het schema hieronder geeft een paar voorbeelden van (overlappende) klachten die horen bij de categorie ‘PTSS’ en/of de categorie ‘Moral Injury’.
- PTSS en Moral injury sluiten elkaar niet per se uit. Ten eerste kunnen de klachten dus overeenkomen, maar ten tweede kan iemand ook een beetje van beiden hebben. Voorbeeld: als je in een TIC bent geraakt en je hebt het gevoel dat je daarin iets fout hebt gedaan. ‘PTSS’ en ‘Moral injury’ zijn categorieën die onderzoekers en behandelaars hebben gemaakt om beter de problemen van mensen te begrijpen. Maar, ieder persoon heeft zijn/haar eigen unieke ervaringen, en die passen niet altijd netjes in een categorie. De één kan vooral in de categorie ‘PTSS’ vallen, de ander kan vooral in de categorie ‘Moral injury’ vallen, en weer een ander kan voor de helft of helemaal in beide categorieën vallen. Dit betekent ook dat als iemand in beide categorieën valt, diegene niet per se ‘dubbel problemen’ heeft, maar vooral dat iemand gewoon niet goed in één categorie te passen is.
- PTSS en Moral injury zijn normaal, menselijk en logisch gezien de ervaringen die iemand heeft meegemaakt. Alleen, ze kunnen iemand ernstig belemmeren in het leiden van zijn/haar leven, en dan is het belangrijk er iets mee te doen.
- Angst, schuld, schaamte, enzovoorts, heeft iemand vaak onbewust. Iemand herkent daarom vaak eerst niet zelf de klachten. Vrienden en familie kunnen vaak beter zien of er wat aan de hand is dan degene zelf.
